آیز سدای‌ها: نگاهی به جادوگران چرخ زمان

در بیشتر داستان‌های فانتزی، همیشه شخص یا اشخاصی هستند که قابلیت استفاده از جادو را دارند. مجموعه‌ی چرخ زمان (The Wheel of Time) نوشته‌ی مرحوم رابرت جردن (Robert Jordan) نیز از این قضیه مستثنا نیست. اتفاقاً برعکس بسیاری از داستان‌های فانتزی دیگر، خبری از جادوگر مرد ریش سفید و خردمند نیست، بلکه جادوگران داستان زنانی قدرتمند و مطمئن هستند. آیز سدای‌ها: نگاهی به جادوگران چرخ زمان می‌اندازیم.

آیز سِدای (Aes Sedai) در واقع واژه‌ای‌ست که در زبان کهن (Old Tongue) به معنای «خدمتکار همگان» است. زنانی که می‌توانند از بخش زنانه‌ی نیروی یگانه (One Power) که سایدار (Saidar) نام دارد استفاده کنند. تمام دختران و زنانی که آرزوی آیز سدای شدن را دارند می‌بایست به برج سفید (White Tower) شهر تار والون (Tar Valon) که پایتخت آیز سِدای‌هاست سفر کنند و تعلیمات سفت و سختی را پشت سر بگذارند.

هر دختری به عنوان یک نوآموز (Novice) وارد برج سفید می‌شود، آن‌ها پایین‌ترین رتبه را دارند و همیشه کاری که به آن‌ها گفته می‌شود را انجام می‌دهند. حال آن کار چه مطالعه‌ی موضوعات گفته شده باشد و چه تمیز کردن کف آشپزخانه‌ی برج. پس از سال‌ها و پس از گذراندن یک امتحان، آن‌ها قادر خواهند بود که به یک «پذیرفته شده» (Accepted) بدل شوند. پذیرفته شدگان معمولاً آزادند که مطالعات موردعلاقه‌ی خود را دنبال کنند و مجبور به انجام وظایف غیر مطالعاتی نیز نیستند. هر پذیرفته شده، به هنگام آمادگی، می‌بایست آزمونی بسیار سخت را پشت سر بگذراند، در صورت قبولی در آزمون، آن‌ها یک آیز سِدای کامل خواهند شد.

^{آیز سدای‌ها: نگاهی به جادوگران چرخ زمان}

آجاه‌ها

پس از آیز سدای شدن، شخص می‌تواند عضو یکی از هفت آجاه شود. آجاه‌ها گروه‌های مختلفی از آیز سِدای‌ها هستند که هر یک بر روی موضوع خاصی تمرکز دارند. عضویت در آجاه‌ها یک ضروریت است و شخص می‌بایست یکی از آن‌ها را انتخاب کند. هفت آجاه به شرح زیر می‌باشند:

• آجاه قرمز: تمرکز ویژه‌ای بر روی استفاده‌ی اشتباه یا خطرناک از نیروی یگانه دارند (که معمولاً یعنی استفاده‌کنندگان قرمز). آیز سِدای‌های آجاه قرمز معمولاً تنفر بسیاری برای استفاده‌کنندگان مرد نیروی یگانه دارند و بیشتر مواقع به‌دنبال قطع ارتباط آنان با نیروی یگانه هستند. آجاه قرمز بیشتر عضو را داراست. حدود یک پنجم از آیز سدای‌ها را خواهران قرمز تشکیل می‌دهند.
• آجاه سبز: «آجاه نبرد» نیز خوانده می‌شوند. سبزها برای آخرین نبرد (The Last Battle) آماده هستند، نبردی برای شکست شیطان (Shai’tan) و نجات هستی از این موجود پلید و بی‌رحم. آنها دومین آجاه بزرگ هستند. زمانی به بزرگی آجای قرمز بودند.
• آجاه خاکستری: بر روی دیپلماسی و وساطت در سیاست تمرکز دارند. آنها سومین آجاه بزرگ هستند.
• آجاه قهوه‌ای: بر روی جمع و حفظ اطلاعات تمرکز دارند. بیشتر آیز سِدای‌های آجاه قهوه‌ای علاقه‌ی ویژه‌ای به مطالعه و دانش دارند و تعدادی از آنان معمولاً اکثر وقت خود را در تنهایی سپری می‌کنند. چهارمین آجاه بزرگ، آجاه قهوه‌ای است.
• آجاه زرد: بر روی شفادهندگی تمرکز دارند. بیشتر این آیز سِدای‌ها به هنگام وقوع آخرین نبرد به عنوان شفادهندگان سربازان عمل خواهند کرد. پنجمین آجاه بزرگ هستند.
• آجاه آبی: بر روی انجام کارهای عادلانه تمرکز دارند. بزرگ‌ترین شبکه‌ی خبررسانان متعلق به خواهران آبی است. ششمین آجاه بزرگ هستند.
• آجاه سفید: تمرکز بر روی منطق و فلسفه. خواهران سفید جزو کوچک‌ترین آجاه هستند.
• آجاه سیاه: وجود هشتمین آجاه، آجاه سیاه، به شدت توسط آیز سدای‌ها تکذیب می‌شود. اعضای آجاه سیاه خادمان یگانه‌ی تاریک (The Dark One) هستند و دشمن دیگر آیز سدای‌ها محسوب می‌شوند. در خفا کار خود را انجام می‌دهند.

رهبر آیز سِدای‌ها شخصی‌ست با لقب آمرلین سیت (The Amyrlin Seat). ایشان رهبر عمومی برج سفید است و به عنوان شخصی قوی‌تر از تمام شاهان و ملکه‌های جهان از او یاد می‎‌شود. آمرلین طبق گفته‌ی آیز سِدای‌ها «هم اهل تمام آجاه‌ها و هم اهل هیچ‌کدام از آنان» است.

^{آیز سدای‌ها: نگاهی به جادوگران چرخ زمان}

نفرت از مردان

آیز سِدای‌ها نفرت مشخصی نسبت به مردان دارند، خب، همه‌ی آن‌ها نه، ولی بیشترشان تا حدودی این نفرت را دارند. این یکی از چیزهایی‌ست که ممکن است خوانندگان جدید را زده کند، علت این رفتار به طور صریح گفته نمی‌شود و بسیاری از خوانندگان نیز تا آن‌جایی کتاب را نمی‌خوانند که علت آن را بفهمند. آیز سِدای‌ها برای این رفتار نسبتاً خشن‌شان دلیل دارند.

در طول عصر افسانه‌ها، طبق اتفاقاتی که رخ می‌دهد، سایدین (Saidin)، قسمت مردانه‌ی نیروی یگانه، مسموم می‌شود. به این دلیل، تمام پسران و مردانی که به مرور زمان قادر خواهند بود که به سایدین متصل شوند دیوانه خواهند شد. و عاقبت اعمال دیوانه‌ای که می‌تواند جادو کند چیست؟ مرگ و مرگ و مرگ. در طول گذشت زمان و با رویارویی با مردان دیوانه‌ی بیشتر، این نفرت از صرفاً مردانی که می‌توانند جادو کنند به نفرت از تمام مردان می‌رسد.

درست است که بسیاری از آیز سِدای‌ها در برخورد با مردان زیاده‌روی می‌کنند، ولی کارشان بی‌دلیل نیست.

^{آیز سدای‌ها: نگاهی به جادوگران چرخ زمان}

نگهبانان آیز سدای‌ها

بسیاری از آیز سدای‌ها، نگهبانانی (Warder) دارند که وظیفه‌ی آنان محافظت از جان آیز سدای‌شان است. پیوندی ویژه بین یک نگهبان و آیز سِدای وجود دارد، آن‌ها می‌توانند وجود یکدیگر را حس کنند و بدانند که دیگری دقیقاً در کدام سو است. هر چه فاصله‌ی میان نگهبان و آیز سِدای بیشتر باشد، از دقت این حس نیز کاسته می‌شود. تعدادی از آیز سدای‌ها گفته می‌شود که با نگهبان یا نگهبانان خود ازدواج کرده‌اند. همچنین خواهران سبز عادت دارند که بیشتر از یک نگهبان داشته باشند.

^{آیز سدای‌ها: نگاهی به جادوگران چرخ زمان}